Ιστορικά Στοιχεία.
Η επαρχία του Αλύκου βρίσκεται ακριβώς στο μέσο δύο αρχαίων πολιτισμών, του Βουθρωτού που κτίσθηκε ακριβώς μετά την καταστροφή της Τροίας από τον Έλενο, γιο του Πριάμου και του Φοινικιού που κάποτε ήταν και η πρωτεύουσα της Ηπείρου.
Στην ευρύτερη περιοχή υπάρχουν διάσπαρτα λείψανα από αρχαίους τοίχους με τεράστιους ογκόλιθους που ανήκουν στην Αρχαϊκή Περίοδο.
Η ζωή των ανθρώπων του κάμπου ήταν ένας μόνιμος αγώνας ενάντια στα στοιχεία της φύσης, κυρίως του ποταμιού, αλλά και των ξένων κατακτητών. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια διαμορφώθηκαν ο χαρακτήρας και η πλούσια λαογραφία της περιοχής. Στην εποχή της τουρκοκρατίας αναδείχθηκαν προσωπικότητες όπως ο Θωμά Σπύρος, ο Θύμιος Λώλης ο π. Ανδρέας Ιωαννίδης κ.α. που αποτελούν σύμβολα αντίστασης και περηφάνιας για την περιοχή.
Η εκτέλεση τεσσάρων παλικαριών από το Αλύκο στα Ελληνο-Αλβανικά σύνορα στις 12-12-1990 από την αλβανική φρουρά, αποτελεί σταθμό στην ιστορία του χώρου μας, όχι μόνο για τη θυσία αυτών των παιδιών, αλλά γιατί αυτό ήταν η αφορμή να γίνει η πρώτη μαζική αντίδραση κατά του δικτατορικού καθεστώτος. Η πρώτη μαζική αντίδραση κατά του Κομμουνιστικού καθεστώτος όχι μόνο στη Βόρειο Ήπειρο αλλά σε όλη την Αλβανία ξεκίνησε στο Αλύκο. Το γεγονός αυτό μνημονεύεται κάθε χρόνο, από επισήμους της Ελληνικής και Αλβανικής πολιτείας και απλούς πολίτες, κάθε χρόνο στις 12 Δεκεμβρίου, στην κεντρική πλατεία στο Αλύκο (Πλατεία Κύπρου), μπροστά στο μνημείο που κτίσθηκε γι’ αυτό το λόγο.
Σύγχρονη ιστορία
Η Επαρχία Αλύκου ιδρύθηκε το 1992. Ο πρώτος Έπαρχος ήταν ο Βασίλης Ιωάννου από το Αλύκου και υπηρέτησε από το 1992 έως το 2000, ακόλουθη ο Χρήστος Καϊσης από το Καινούριο στις χρονιές 2000 έως και το 2003, έπειτα ο Σπύρος Παπάς από την Τσούκα από τη χρονιά 2003 έως το 2007, και τέλος ο Ηλίας Θανάσης από την Τσούκα από το 2007 έως και σήμερα.
Το Επαρχιακό συμβούλιο σύμφωνα με την απόφαση αρ. 19 ημ. 31/03/2008 όρισε ως έμβλημα της Επαρχίας τη δάδα.
Γεωγραφική τοποθεσία.
Η Επαρχία του Αλύκου βρέχεται δυτικά από τον Ιόνιο Πέλαγο (απέναντι από τον Παντοκράτορα της Κέρκυρα), νότια από τη λίμνη του Βουθρωτού (ή Θαλασσοπόλα) και συνορεύει με τις Επαρχίες Φοινικιού, Μεσοποτάμου, Δίβρης, Λιβαδειάς, Τζάρας και το Δήμο των Αγ. Σαράντα. Το κέντρο της Επαρχίας είναι η ομώνυμη κοινότητα του Αλύκου, 7χλμ. από την πόλη των Αγίων Σαράντα. Η περισσότερη έκταση της είναι πεδινή, λίγη λοφώδη και ακόμα λιγότερη ορεινή. Παλαιά το πλούσιο σε νερά ποτάμι της Μπίστρισας, διέσχισε όλον τον κάμπο και σημαντική επιφάνεια ήταν πνιγμένη. Γι’ αυτό άλλωστε και η ευρύτερη περιοχή ονομάζεται ΒΟΥΡΚΟΣ. Στη δεκαετία του 50 έγιναν σημαντικά εγγειοβελτιωτικά έργα με αποτέλεσμα όλη η περιοχή να ποτίζεται με φυσική ροή.
Η Επαρχία αποτελείτε από 11 χωριά, Τσούκα , Αλύκο, Τσαούσι, Τρέμουλη, Νεοχώρι, Ραχούλα , Γέρμα , Χάλιο , Καινούριο , Πλάκα , Φανάρι
Δημόσιες υπηρεσίες
Στην επαρχία υπάρχουν δύο(2) Κέντρα Υγείας και τέσσερα(4) ιατρεία με δύο(2) γιατρούς και εννέα(9) νοσηλευτές. Το γραφείο πρόνοιας της Επαρχίας στηρίζει οικονομικά εκατόν εβδομήντα δύο(172) ανάπηρους , είκοσι έναν(21) τυφλούς , οχτώ(8) κατάκοιτους. Επίσης τους παρέχει νοσηλευτική βοήθεια μέσο των είκοσι έξι(26) ιδιαίτερων βοηθών.
Το Αλύκο και η Τσούκα είναι τα δύο μεγαλύτερα χωριά της επαρχίας. Για αυτό το λόγο είναι και τα μόνα χωριά που έχουν εκπαιδευτικά ιδρύματα. Στο Αλύκο υπάρχει ένα νηπιαγωγείο με δέκα οχτώ(18) νήπια και ένα εννιάχρονο με πενήντα τρείς (53) μαθητές, ενώ στην Τσούκα ένα νηπιαγωγείο με είκοσι τρεία (23) νήπια και ένα εννιάχρονο με εκατόν πέντε (105) μαθητές.
Εργατική απασχόληση
Ο εναπομείναντας πληθυσμός ασχολείται κυρίως με γεωργικές καλλιέργειες και την κτηνοτροφία. Υπάρχουν όμως και μικροεπιχειρήσεις όπως καφενεία , βενζινάδικα , παραγωγικές μονάδες, κατασκευαστικές εταιρίες , κλπ
Επίσης μπορείτε να βρείτε στοιχεία στους πίνακες πληθυσμού, περιουσιών γεωργικής γης, και κτηνοτροφίας .